Als koper heb je drie mogelijkheden: je laat een nieuwbouw plaatsen, je renoveert een bestaand huis, of je plaatst zélf een nieuwbouw. Dat laatste kan interessant zijn voor handige harry’s die graag willen besparen. Maar let op: naast de aantrekkelijke lagere kosten zijn er ook enkele nadelen in overweging te nemen. We zetten alle voor- en nadelen even op een rij.
Voordelen
Zelf je huis bouwen, dat heeft enkele voordelen die je zeker kan overwegen:
1. Kostprijs
Wat je zelf doet, doe je meestal goedkoper. En dat is in dit geval niet anders. Als je geen stielmannen moet betalen, worden de kosten van je nieuwbouw stevig gedrukt. Bovendien kan je op je eigen tempo verder werken.
2. Ook mogelijk met architect
Bij grote werken is naast een bouwvergunning ook een architect verplicht. Hij of zij begeleidt je in elk stadium van je bouwwerken en geeft je handige tips en richtlijnen.
3. Bewaar het overzicht
Je bepaalt zelf het tempo, houdt zelf toezicht op de vooruitgang, en voert de werken uit zoals jij dat zelf wilt. Je hebt alle touwtjes dus in handen, waardoor er minder kans is dat de woning niet uitdraait zoals jij dat wilde.
4. Geen btw op doe-het-zelf-uren
Vraag je aan familieleden om je te helpen bij de bouwwerken, dan betaal je op dat gedeelte geen btw. In tegenstelling tot wanneer je professionele zelfstandigen of aannemers op je bouwproject loslaat. Je familieleden maken dan wel best een verklaring op, waarin ze stellen dat ze gratis arbeid verrichten.
Nadelen
Wie voordelen zegt, moet uiteraard ook de nadelen ervan oplijsten. Zelfs bij het zelf bouwen van je huis -wat toch ontzettend positief klinkt- zijn er enkele punten om over na te denken.
1. Let op voor zwartwerk
Bij bouwprojecten staan vrienden en familie vaak klaar om bij te springen. Maar let hier mee op, want de sociale inspectie is waakzaam voor verdoken sluikwerk. Strikt genomen is hulp van familieleden maar toegestaan tot in de tweede graad (broers of zussen, grootouders, of kleinkinderen), maar in de praktijk laat men gratis hulp van familie toe tot en met de vierde graad (dat zijn je neven en nichten).
Vrienden mogen wettelijk gesproken niet helpen. Dat is een overtreding van de wet op het sluikwerk. Of je hiervoor echt gestraft wordt is een andere vraag. Als je als bouwheer zelf aanwezig bent op de werf zal de inspectie er minder zwaar aan tillen dan als een vriend op zijn eentje aan het werk is.
2. Timing
Onderschat je timing niet. Er zijn heel wat dingen die een bouwplanning stevig in de war kunnen brengen. Daarnaast zal het bij een doe-het-zelver nooit zo snel gaan als het vlotte proces van een professionele aannemer. Een nieuwbouwproject dat jaren aansleept, is geen uitzondering.
3. Emotionele ballast
Een bouwproject zet je niet zomaar op pauze. Je bent er van bij de start tot het (bittere) einde continu mee bezig. Dat valt op emotioneel vlak niet te onderschatten. De vraag is: kan jij die emotionele ballast voldoende lang volhouden? En is je relatie ertegen bestand?
4. Gereedschap
Je betaalt geen werkuren, maar je moet wel al het nodige gereedschap huren of kopen. En ook dat is geen goedkope zaak.
5. Tijd is geld
Je eigen tijd is geld waard. Bovendien ben je geen vakman: je zult trager zijn en meer fouten maken. In veel gevallen komt een vakman dus goedkoper uit. Als jij twee uren knoeit met één stopcontact, en de elektricien heeft het klusje op een kwartier geklaard, dan is de berekening snel gemaakt.
6. Aansprakelijkheid
Als bouwheer ben je verantwoordelijk voor de correcte uitvoering van de werken. Doe je zelf iets fout en heeft dat gevolgen – bijvoorbeeld voor de woning van je buren? Dan draag jij daar zelf de financiële verantwoordelijkheid voor.
7. Verzekering
Als je de bouwwerken zelf doet, of met hulp van familie, dan ben je verplicht een ongevallenverzekering af te sluiten. Anders kan een werfongeval zware (financiële) gevolgen hebben.
Bezint eer ge begint
Denk goed na vooraleer je zelf je woning bouwt. Ben je handig, heb je veel tijd en hecht je veel belang aan het kostenplaatje? Dan is zelf de handen uit de mouwen steken wellicht iets voor jou. In alle andere gevallen kies je best voor een oplossing waarbij een vakman al het werk of een deel van het werk doet.
Auteur: SDC