Ben je van plan een woning te kopen? Informeer je dan goed over het kostenplaatje. Naast de prijs van de woning zelf, komen er nog andere aankoopkosten bij kijken. En dan zijn er nog de kosten die gelinkt zijn aan het werk dat de notaris uitvoert.
Wat doet de notaris?
De notaris is de persoon die erop toeziet dat alle nodige attesten en inlichtingen in orde zijn, zodat de aankoop van de woning succesvol kan verlopen. Hij zorgt ervoor dat de partijen 100% weten wat ze aankopen. Hij is gedurende het hele proces aanwezig.
Voor de ondertekening van de akte
Na het ondertekenen van het compromis (de voorlopige verkoopovereenkomst) heeft de notaris maximum vier maanden de tijd om allerlei opzoekingen te doen en de vereiste attesten aan te vragen. Pas wanneer van alle aangeschreven instanties, zoals het kadaster, een antwoord is ontvangen, kan de akte voor de woning officieel worden ondertekend.
De notaris en zijn medewerkers vragen volgende attesten aan:
- EPC: deze energiescore op het certificaat geeft de energiezuinigheid van de woning weer.
- Attest elektrische installatie: enkel bij een woning waarbij de installatie van start ging voor 1981 en er nog geen controleonderzoek plaatsvond.
- Attest van de eventuele mazouttank.
- Postinterventiedossier: dit bevat technische gegevens over de structuren van het gebouw, verplicht wanneer er na 1 mei 2001 aan de woning bepaalde werken werden uitgevoerd door één of meer aannemers.
- Bodemattest: een formulier dat aangeeft of OVAM over informatie over het perceel beschikt. En zo ja, wat de toestand is van bodem.
- Asbestattest: sinds november 2022 is een asbestattest ook verplicht. Het vertelt meer over de asbestveiligheid van je woning.
Daarnaast moet de notaris ook meldingen doen:
- Overdracht aan de fiscus melden: zo kan deze nagaan of de verkoper, of de koper die een hypotheek is aangegaan, nog schulden heeft.
- Hypothecair getuigschrift: dit geeft de toestand van de woning weer. Is het belast met een hypotheek of een beslag?
- Stedenbouwkundige informatie: is er een stedenbouwkundige vergunning uitgereikt, is er een verkavelingsvergunning van toepassing of is de woning met een bouwovertreding belast?
- Informatie van de syndicus: bij de verkoop van een appartement moet de koper op de hoogte zijn over de gemeenschappelijke kosten, geplande werken of geschillen van het appartementsgebouw.
Na de ondertekening van de akte
Na de ondertekening van de akte bij de notaris mag je jezelf eigenaar van je eigen huis noemen. Fantastisch! Maar ook na de ondertekening is het werk van de notaris niet gedaan. Zo moet hij of zij nog de registratierechten van de aankoopakte -die jij betaald hebt- doorstorten aan het registratiekantoor.
Tot slot moet de notaris de overschrijving van de aankoopakte en de inschrijving van de kredietakte bij het bevoegde hypotheekkantoor afronden. In sommige gevallen moeten ook instanties zoals het Agentschap Onroerend Erfgoed (indien een goed beschermd is), de gemeente (indien het om een leegstaande of verkrotte woning gaat) of het Agentschap Natuur en Bos (indien de woning in een bos ligt) op de hoogte worden gebracht.
Kosten aan de notaris
De notaris doet dus heel wat voor je tijdens de aankoop van je woning, maar op welke manier betaal jij er nu precies voor? We kunnen het opsplitsen in drie grote pijlers.
1. Registratierechten
De registratierechten maken het grootste deel uit van de kosten en worden door de notaris doorgestort aan de fiscus. Als koper van een bestaande woning betaal je op de aankoopsom registratierechten. Het vroegere klein en groot beschrijf werd vanaf 1 juni 2018 afgeschaft. In plaats daarvan werd er het tarief van 6% vastgelegd of bij ingrijpende energetische renovatiewerken 5%. Dat is sinds 1 januari 2022 opnieuw gewijzigd. Zo betaal je momenteel 3% (bij een eerste woning) of zelfs maar 1% bij renovatiewerken. Vanaf 1 januari 2025 zal dit verlaagd worden van 3% naar 2%. Dit betekenen de registratierechten concreet voor jou.
2. Aktekosten
Bij elke akte komen heel wat kosten kijken. Zoals hierboven opgelijst zitten daar bijvoorbeeld hypothecaire of stedenbouwkundige getuigschriften in. Elke opzoeking of attest wordt doorgerekend naar de particulier.
3. Ereloon
Je hoeft niet van de ene naar de andere notaris te springen voor een beter tarief. Notariële erelonen liggen namelijk door de overheid vastgelegd. Onderhandelen over het ereloon is dus ook niet mogelijk.
Bereken zelf de kosten
Je kan op voorhand aan de notaris vragen hoeveel al deze kosten zullen bedragen, zo kom je niet voor verrassingen te staan. Wil je het zelf berekenen? Via deze tool kan je berekenen hoeveel de aankoopkosten bij jouw woning kunnen bedragen. Uiteraard brengt de notaris raad!