Vastgoed kopen met lijfrente, het is een speciale overeenkomst die voor zowel de koper als de verkoper voor- en nadelen heeft. Is kopen met lijfrente een goed idee voor jou? Of blijf je er beter zo ver mogelijk van weg? We maken je graag wegwijs.
Eerst en vooral: wat is kopen met lijfrente?
Kopen met lijfrente betekent dat je een woning koopt door maandelijks een vooraf afgesproken bedrag te betalen aan de verkoper zolang die persoon leeft. In ruil daarvoor verwerft de koper het eigendomsrecht van het vastgoed. Daarbovenop betaal je bij het onderteken van de akte al een voorschot, dat het bouquet wordt genoemd.
Vastgoed kopen met lijfrente kan op twee manieren. Je kan in blote of in volle eigendom kopen.
- Koop je de woning in blote eigendom, dan mag de verkoper er nog blijven wonen tot hij sterft. Jij hebt als koper het eigendomsrecht gekocht, maar de verkoper blijft het vruchtgebruik behouden zolang hij leeft.
- Je kan ook een woning kopen met vrije lijfrente of in volle eigendom. Je mag de woning dan wel gewoon meteen betrekken.
Wat zijn de voordelen van kopen met lijfrente?
- Je doet mogelijk een koopje
Hoeveel je betaalt voor een woning met lijfrente hangt van verschillende factoren af. Het rentebedrag wordt vastgepind op basis van de geschatte verkoopwaarde van de woning, de leeftijd en de levensverwachting van de verkoper en de marktrente op het moment van verkoop.
Een aankoop op lijfrente wordt een kanscontract genoemd. Hoeveel je op het einde van de rit precies betaald zal hebben voor de woning, hangt namelijk af van wanneer de verkoper overlijdt. Is dat vroeger dan verwacht, dan betaal je waarschijnlijk minder dan de marktwaarde. Blijft de verkoper veel langer leven, dan moet je heel wat extra maanden lijfrente blijven betalen.
- Minder kapitaal nodig
Jonge kopers die jagen op hun eerste woning worden geconfronteerd met hoge vastgoedprijzen, dure verbouwingen en stijgende rentes. Kopen met lijfrente is dan mogelijk een interessant alternatief. Je koopt de woning namelijk met een relatief laag instapbedrag, het bouquet, en betaalt daarna maandelijks een beperkte som aan de verkoper. Zo wordt een woning kopen iets haalbaarder, vooral als je in volle eigendom koopt zodat je van de woning meteen je thuis kan maken. Ook als investering in een tweede woning kan kopen met lijfrente een interessante optie zijn.
- Regelmatige inkomsten voor verkopers
Maar waarom zou je er als verkoper voor kiezen om je woning met lijfrente op de markt te gooien? Verkopen met lijfrente kan een interessante investering zijn. Je krijgt maandelijks een extra bedrag in de schoot geworpen bovenop je pensioen. Dat is comfortabel leven. Bovendien wordt de lijfrente niet belast indien je aan een privépersoon verkoopt.
En natuurlijk woon je ook gewoon de rest van je leven in je familiewoning. Je hebt het huis of appartement dan wel verkocht, toch hoef je niet te verhuizen.
Wat zijn de nadelen van kopen met lijfrente?
- Mogelijk financieel risico voor de koper
De koper weet op voorhand niet hoeveel de woning precies zal kosten en dat brengt de nodige onrust met zich mee. Blijft de verkoper aanzienlijk langer leven dan verwacht, dan was het een betere investering geweest om een andere woning met een hypotheek te kopen.
- Beperkte flexibiliteit voor de koper én verkoper
De verkoper krijgt een maandelijks een mooi extra zakcentje, maar duikt er onverwachts een probleem op en is er een grote som geld nodig, dan wordt de lijfrentestructuur mogelijk wel een hindernis. Je kan de woning dan niet snel in één keer verkopen of meer geld van de koper vragen.
Aan de andere kant is ook de koper verplicht om gedurende de overeengekomen periode lijfrentebetalingen te doen, ongeacht eventuele wijzigingen in zijn financiële situatie. Ga je door een financieel moeilijke periode enkele jaren na de aankoop, dan blijf je dus vasthangen aan de lijfrentes. Al is dat risico er natuurlijk ook wanneer je een gewone hypotheek zou afsluiten.
Vastgoed kopen met lijfrente: een goed idee?
Is vastgoed kopen met een lijfrente dan wel een goed idee? Dat is op voorhand eigenlijk moeilijk te zeggen. De rente wordt zorgvuldig berekend aan de hand van formules en in theorie zou het uiteindelijke aankoopbedrag niet al te ver van die berekening mogen afwijken. Is de verkoper echter gezegend met een veel langer en gezonder leven dan uitgestippeld door de formules, dan kan dat voor de koper wel negatief uitdraaien.
Heb je een beperkt startkapitaal om te investeren, dan kan je kopen met lijfrente zeker overwegen. Het is ook een interessante investering voor wie de woning in blote eigendom koopt en zelf al een stekje heeft om in te wonen. Ben je meteen op zoek naar een thuis, dan moet je kopen met vrije lijfrente en dat is mogelijk minder gemakkelijk te vinden. Een normale aankoop is dan een beter idee.
Bronnen: notaris.be, wikifin.be, lijfrente-makelaar.be